Een aanvraag voor verlenging of wijziging van de verblijfsvergunning moet in principe altijd voor de einddatum van de laatste verblijfsvergunning worden ingediend. Op dat moment moet de IND ook alle informatie hebben ontvangen om te kunnen beoordelen dat aan de voorwaarden wordt voldaan. Als de aanvraag of het noodzakelijke bewijs niet tijdig (na de einddatum van de verblijfsvergunning) werd ingediend, ontstond er eerder bijna altijd een verblijfsgat. Een verblijfsgat leidt ertoe dat je weer opnieuw moet beginnen met het opbouwen van verblijfsrechten voor een permanente verblijfsvergunning of de Nederlandse nationaliteit. Zo ben je in de meeste gevallen nog vijf jaar langer gebonden aan de beperking van de verblijfsvergunning. Verder kan een verblijfsgat ook gevolgen hebben voor het recht op uitkeringen of andere toeslagen en het recht om arbeid te verrichten, waarvoor is vereist dat men (onafgebroken) rechtmatig verblijf heeft. Zo’n verblijfsgat leidt dan ook vaak tot onevenredige en onrechtvaardige situaties.
De IND heeft mede met het oog op ‘de menselijke maat’ beslist de werkwijze bij verlengingsaanvragen aan te passen. Op grond van dit beleid worden termijnoverschrijdingen niet meer standaard tegengeworpen en leiden deze niet meer standaard tot een verblijfsgat. Als een aanvraag en alle noodzakelijke informatie binnen vier weken na afloop van de laatste verblijfsvergunning wordt ingediend, heeft de termijnoverschrijding geen consequenties en wordt de nieuwe verblijfsvergunning aansluitend verleend. Uiteraard geldt dit alleen als ook aan de voorwaarden van die verblijfsvergunning wordt voldaan. De IND vraagt in dat geval niet meer naar de reden van de te late indiening. Als de aanvraag na deze periode van vier weken wordt ingediend moet de IND op grond van dit nieuwe beleid nagaan wat de reden is van de te late aanvraag en beoordelen of de termijnoverschrijding verschoonbaar is. In dat geval hangt het van de omstandigheden van het geval af of er al dan niet een verblijfsgat ontstaat.
Geldt dit nieuwe, soepelere, beleid ook voor verlengingsaanvragen waarop al voor dit beleid is beslist? Scheers Advocatuur heeft in een hoger beroepsprocedure bepleit dat het hier gaat om evenredigheid en dat de IND ook voor dit beleid verplicht was evenredige besluiten te nemen. De IND heeft nu zonder de uitkomst op het hoger beroep af te wachten het besluit met verblijfsgat ingetrokken en een nieuw besluit genomen, waarin de verblijfsvergunning alsnog aansluitend is verlengd. Het verblijfsgat is dus opgelost. De IND past het nieuwe, soepelere, beleid hier dus ook toe op oudere zaken, tenminste als er tijdig rechtsmiddelen zijn aangewend.
Voor meer informatie over aanvragen om verlenging en wijziging van verblijfsvergunningen en verblijfsgaten, kunt u contact opnemen met Scheers Advocatuur.